Het leven van een junior van de zonnige kant bekeken

Dat het leven van een junior in Latijns Amerika niet altijd makkelijk is daar ben ik inmiddels wel achter gekomen. Vlak voordat ik naar Honduras ging werd het me allemaal even teveel. Het feit dat ik nog steeds geen huis gevonden heb, nog nauwelijks iemand ken, Barry bijna voortdurend in Cusco zit, er niet echt haast lijkt te worden gemaakt met de procedures voor mijn contract en visum, en bovenal dat men binnen mijn organisatie door de enorme drukte weinig tijd voor me heeft en het voor mij daarom nog steeds redelijk onduidelijk is wat men van mij verwacht en hoe ik de organisatie tot hulp kan zijn……. het zat me even allemaal tot hier! De uitnodiging van ICCO om deel te nemen aan een bijeenkomst van junioren op een tropisch eiland in Honduras kwam dan ook als geroepen.

Het detail dat de bijeenkomst op een tropisch eiland zou worden gehouden was mij ook niet ontgaan en dus besloot ik samen met 3 anderen al wat eerder af te reizen naar ons hotel, met de tot de verbeelding sprekende naam "Fantasy Island". And fantasy it was! Samen met Dirkje, Ester en Marleen genoot ik bijna drie dagen lang van de zon, de zee, het strand en het lekkere eten. Het was heerlijk om even helemaal niks te hoeven na die hectische en verwarrende eerste weken! We vulden de dagen met zonnen, slapen, lezen, kletsen, zwemmen snorkelen en schelpjes zoeken. En met eten en drinken natuurlijk, want tja all-inclusive, dus gratis.

Het was dan ook even omschakelen toen op maandagmiddag Johanna en Marieke, de facilitator van de meeting, arriveerden en we echt moesten beginnen. Gelukkig begonnen we vrij informeel met een kennismakingsspel op het strand. Johanna kende ik al van de voorbereidingscursussen en Dirkje, Ester en Marleen had ik tijdens het drie dagen relaxen al iets beter leren kennen, maar toch is het altijd leuk zo'n spel te doen. En voor ik het wist zat ik helemaal in de meeting!

In de daaropvolgende drie dagen werd het echt duidelijk dat het om een werkreisje ging. Want wat hebben we gewerkt! Van 's ochtends vroeg tot 's avonds laat hebben we vergaderd. Gelukkig gaat dat hier heel anders dan in Nederland. Veel interactiever en creatiever zoals op de foto hieronder wel te zien is. Zware dagen, maar wel super belangrijk, interessant en gezellig!

Een van de doelen van de meeting was het uitwisselen van ervaringen. Ondanks dat we allemaal in andere landen wonen en we werken aan verschillende thema's hebben we toch vaak te maken met dezelfde frustraties en moeilijkheden. Hoe ga je om met hoge verwachtingen? Wat als er binnen je organisatie nauwelijks met elkaar wordt gecommuniceerd? Hoe ga je om met veiligheidsissues? Hoe geef je je grenzen aan? Wat als men aan je vraagt of je geld wilt lenen? Hoe win je het vertrouwen van je collega's? Welke factoren kunnen je uitzending in positieve en welke in negatieve zin beïnvloeden?

Voor mij als 'beginner' was het ontzettend interessant. Ook wel confronterend zo nu en dan. Bij het horen van de verhalen van de meer ervaren junioren dacht ik regelmatig "staat mij dat ook nog te wachten?" en ook kwam ik soms tot het inzicht dat ik bepaalde dingen misschien beter anders had kunnen aanpakken. Maar goed, dat was precies de bedoeling van de meeting: leren van de ervaringen van anderen. Dus wat mij betreft heeft de meeting zijn doel zeker bereikt!

Na drie dagen vergaderen en nog heel even genieten van het strand was het tijd voor de terugreis. In mijn geval een hele lange terugreis. Na een taxirit, een boottocht, een busreis, een overnachting en een zeer vroege vlucht kwam ik aan in Panama. Omdat ik daar bijna 8 uur moest wachten besloot ik het vliegveld af te gaan en Panama city te verkennen. De taxichauffeur die me naar het centrum zou brengen stelde voor een tour te doen en dat vond ik eigenlijk wel een goed idee. In ongeveer 5 uur tijd liet ik me naar de ruïnes van oud Panama brengen, naar Casco Antiguo (koloniaal Panama) en natuurlijk naar het wereldberoemde Panama kanaal! Een onverwachte, maar super leuke dag. 's Avonds weer doorgevlogen naar Lima, vervolgens daar overnacht om de volgende ochtend terug naar mijn geliefde Cusco te vliegen.

Een lange reis dus, maar zeker de moeite waard. Het heeft me een hoop nieuwe energie en nieuwe inzichten opgeleverd. En natuurlijk nieuwe vriendschappen!

Tijdens de meeting heeft ieder van ons een blogbericht geschreven. Voor de geïnteresseerden zijn alle vijf de weblogs hier te lezen.

Fujimori veroordeeld

Onderstaand bericht is geschreven door Suzanne Kruyt. Net als mij is zij uitgezonden naar Peru. Ze werkt voor een organisatie in Cusco die opkomt voor de campesinos: de arme inheemse bevolking van de Andes, quechua sprekend en van oorsprong afkomstig van het platteland (hoewel velen nu ook in de stad wonen). Thema's als democratisering, discriminatie en de politieke situatie in Peru spelen een grote rol in haar werk, vandaar deze bijdrage van haar.

Een historisch en voor Peru ongewoon smetteloos proces heeft zijn hoogtepunt bereikt. Oud president van Peru, Alberto Fujimori is veroordeeld voor zijn aandeel in de misdaden die de paramilitaire groep Colina begin jaren '90 aanrichtte. Hoewel dit slechts het topje van de ijsberg is van de vele misdaden waar Fujimori verantwoordelijk voor is, bleek het genoeg voor een veroordeling tot 25 jaar. Echter, met deze uitspraak is de strijd om gerechtigheid nog niet helemaal afgesloten.

Het proces
Het proces tegen Fujimori begon op 10 december 2007 en heeft 160 zittingen nodig gehad om tot een oordeel te komen. 84 getuigen zijn opgeroepen om hun versie van de gebeurtenissen te laten horen.

De grote vraag van de zaak was welke verantwoordelijkheid Fujimori heeft gehad in de misdaden gepleegd door de paramilitaire groep Colina. Deze groep richtte onder andere twee bloedbaden aan in Lima (bekend onder de naam La Cantuta en Barrios Altos), waarbij verschillende onschuldige burgers, waaronder kinderen, vermoord werden. De directe daders van deze misdaden waren al eerder veroordeeld door de rechter, de vraag is nu welke rol Fujimori hierin had. Tijdens zijn regering ging de ex-president er altijd prat op dat hij alle touwtjes in handen had in de strijd tegen het terrorisme en er niets aan hem voorbij ging. In een poging om alle macht naar zich toe te trekken, pleegde hij in 1992 een autocoup, en hief het congres op. Verschillende getuigenverklaringen bevestigen dit beeld van een president die alles onder controle had. Zo verklaarden verschillende leden van de groep Colina dat zij altijd voor hun operaties te horen kregen dat ze 'groen licht hadden van de Chino', waarmee gedoeld werd op Fujimori. Ook andere oudleden van de inlichtingendienst verklaarden in de rechtbank dat Fujimori wel degelijk afwist van het bestaan van Grupo Colina en hun acties goedkeurde. Samen met zijn beruchte (en al eerder berechtte) adviseur Vladimiro Montesinos had de president de absolute macht over alle beslissingen die genomen werden met betrekking tot binnenlandse veiligheid.

Het was dan ook weinig geloofwaardig dat zijn advocaat Nagazaki tijdens het proces Fujimori probeerde af te schilderen als een onschuldige, naieve president die niet wist wat zijn medewerkers uitvoerden.

De uitspraak
En nu is deze ex-president Alberto Fujimori tot 25 jaar gevangenisstraf en een aantal flinke schadevergoedingen veroordeeld voor: moord met voorbedachte rade op de 25 slachtoffers van la Cantuta en Barrios Altos en zware mishandeling van de 4 overlevenden. De rechtbank heeft deze misdaden gekwalificeerd als misdaden tegen de mensheid. Daarbij is hij veroordeeld voor de ontvoering en mishandeling van de journalist Gustavo Gorriti en de ondernemer Samuel Dyer.

Een van de woordvoerders van de nabestaanden, Gisela Ortiz, heeft aangegeven tevreden te zijn met deze uitspraak. Na een 17 jaar lange strijd, waarvan de eerste jaren het moeilijkste waren omdat Fujimori toen nog aan de macht was, hebben deze moeders, vaders, echtgenoten en kinderen, nu de gerechtigheid die ze zochten. Voor hen is het een belangrijke overwinning dat in de uitspraak expliciet erkend wordt dat hun familieleden geen enkele relatie hadden met de terroristische guerilla beweging Lichtend Pad, zoals destijds beweerd werd door de regering. Hun onschuld is nu voorgoed bewezen.

Ook het nationale mensenrechtenplatform Coordinadora Nacional de Derechos Humanos, waarvan onder andere de advocaten die de slachtoffers vertegenwoordigden in het proces deel uitmaken, heeft aangegeven dit een rechtvaardige uitspraak te vinden.

Politieke belangen
Maar met deze uitspraak is er nog geen eind gekomen aan de lange strijd voor gerechtigheid van de nabestaanden van Cantuta en Barrios Altos. Ten eerste zal de verdediging van Fujimori zeker in hoger beroep gaan. De vraag is of het Hoger Gerechtshof dezelfde transparante en onpartijdige houding zal aannemen als de rechters die nu de uitspraak hebben gedaan. De huidige president Alan García en zijn partij de APRA hebben tegenstrijdige belangen. Ook Alan García was president tijdens de strijd tegen het terrorisme van Lichtend Pad (1980-2000) en ook tijdens zijn bewind opereerde er een paramilitair doodseskader, genaamd Rodrigo Franco. Ook onder zijn bewind zijn onschuldige doden gevallen en mensenrechten geschonden. Deze uitspraak richting Fujimori geeft reden te geloven dat dus ook Alan García aangeklaagd kan worden wanneer zijn huidige termijn afloopt.

Kwade tongen spreken daarom van een alliantie tussen de APRA en de politieke partij van de fujimoristas, die nu wordt geleid door Keiko Fujimori, de dochter van de veroordeelde. De nationale verkiezingen zijn pas in 2011 maar er wordt nu al campagne gevoerd, en daarin doet Keiko het niet slecht in de peilingen. Uiteraard zou een electorale overwinning van de fujimoristas de vrijlating van hun leider betekenen, en bovendien een stap van minstens tien jaar terug in de tijd, wat betreft de mensenrechten en de democratie in Peru. De APRA, die zelf geen overtuigende kandidaat heeft voor de verkiezingen zou bereid zijn om een electorale deal te sluiten met de fujimoristas, op voorwaarde dat zij geen toekomstige rechtzaken hoeven te vrezen, ook niet voor de corruptie die hun huidige termijn kenmerkt. Fujimori mocht in de laatste twee zittingen zijn eigen verdediging voeren en het viel op dat hij daarin helemaal niet in ging op de misdaden waarvan hij beschuldigd werd, maar een politiek betoog hield waarin hij de bevolking eraan herinnerde hoe goed zijn regering was geweest voor Peru.

Een andere reden die deze uitspraak in gevaar brengt is de gezondheid van Fujimori. Op verschillende, vaak strategische, momenten heeft de ex-president het proces tijdelijk stil gelegd wegens gezondheidsproblemen. Mogelijk heeft hij een fatale tumor in zijn keel, die zijn straf zou kunnen verkorten om humanitaire redenen.

Redenen genoeg dus om het vervolg van deze uitspraak en de activiteiten van dochter Keiko Fujimori goed in de gaten te houden. Nadat negen jaar geleden formeel de democratie terugkeerde in Peru, is er nog altijd sprake van een zwaar ongelijke samenleving, een corrupt rechtssysteem en een regering die weinig boodschap heeft aan mensenrechten. Dus zoals Ronald Gamarra, directeur van de Coordinadora Nacional de Derechos Humanos, aangaf: voor een feestje is het nog te vroeg in Peru.